Lastenverlichting of -verzwaring
Een verlaging van sociale verzekeringspremies en/of tarieven van belastingen en niet-belastingontvangsten van burgers, bedrijven en/ of instellingen, of een verruiming (respectievelijk beperking) van fiscale aftrekmogelijkheden.
Bij verhoging spreken we uiteraard van lastenverzwaring.
Terug naar boven
Leeftijd
Sinds 1971 is de stemgerechtigde leeftijd verlaagd naar achttien jaar. Tot 1971 mocht pas vanaf de 21e verjaardag gestemd worden, voor 1965 was de leeftijdsgrens 23 jaar. Pas in 1983 werd ook de leeftijd waarop iemand in de raad zitting kan nemen naar achttien jaar verlaagd (het is dus mogelijk om al eerder gekozen te worden).
Terug naar boven
Leges
Betaling voor kosten die een overheid maakt voor het verstrekken van een informatie, vergunning, of een andere dienst.
Terug naar boven
Lek
Het geval dat iemand vertrouwelijke informatie, of informatie die nog niet mag worden verteld, doorgeeft aan de pers of aan anderen.
Terug naar boven
Liberalisme
Het liberalisme is een stroming binnen de politiek. Het heeft als uitgangspunt de vrijheid van de individu. Dit betekent dat de overheid zo min mogelijk moet ingrijpen in de economie en het maatschappelijk leven. Zie ook:
Liberalisme op Wikipedia
Terug naar boven
Libertarisme
Een radicalere variant van het liberalisme, is het libertarisme: een op vrijheid gebaseerde filosofie.
Deze filosofie is erop gebaseerd dat iedereen de vrijheid heeft te doen en laten wat hij wil, zolang hij/ zij niemands persoon of eigendom aantast (behalve als verdediging tegen iemand die deze regel overtreedt). Het wordt ook wel geformuleerd als: niemand mag geweld initiëren. Geweld wordt in dit verband gedefinieerd als het beschikken over de persoon of het eigendom van een ander terwijl die ander daar bezwaar tegen heeft, of het dreigen hiermee. Zie ook:
Libertarisme op Wikipedia
Terug naar boven
Lijstduwer
Lijsttrekkers vinden we boven aan de kandidatenlijsten, lijstduwers juist onderaan. Bekende Nederlanders en landelijk of juist plaatselijk bekende (oud-)politici vervullen deze functie wel eens. De bedoeling is dat ze extra stemmen trekken, zonder dat ze zelf gekozen worden. Niet alle partijen en lijsten kennen dit verschijnsel en officieel bestaat de lijstduwer zelfs niet. Het kan zijn dat een lijstduwer via voorkeurstemmen direct gekozen wordt. Hiervoor geldt een voorkeursdrempel.
Terug naar boven
Lijstkiesdeler
Het aantal stemmen uitgebracht op een partij gedeeld door het aantal behaalde zetels levert de lijstkiesdeler op. Slechts enkele kandidaten halen overigens persoonlijk meer stemmen dan de lijstkiesdeler. Anderen worden verkozen door overheveling van het overschot aan stemmen dat de lijsttrekker doorgaans haalt naar lager geplaatste kandidaten. Wie te laag op de lijst staat om op deze manier gekozen te worden, heeft nog wel de mogelijkheid op voorkeurstemmen te worden gekozen.
Terug naar boven
Lijstnummer
Het is met name de uitslag van de vorige verkiezingen die de volgorde van de lijstnummers bepaalt. De grootste partij krijgt lijstnummer 1. Aan partijen die nog niet in de gemeenteraden zitten, wordt bij loting een nummer toegekend. Het lijstnummer bepaalt waar de kandidatenlijst van een partij op het stembiljet of de stemmachine terechtkomt. Lijst 1 staat aan de linkerkant. De lijstnummers worden vaak gebruikt op verkiezingsaffiches.
Terug naar boven
Lijsttrekker
De nummer één op de kandidatenlijst treedt in de verkiezingscampagne op als leider en belangrijkste woordvoerder van de partij. Wat de lijsttrekker na de verkiezingen gaat doen, staat niet vast. In eerste instantie wordt de lijsttrekker gewoon gemeenteraadslid en zal vermoedelijk tot fractievoorzitter worden gekozen. Het kan ook gebeuren dat een lijsttrekker wethouder wordt. Daarnaast kan het zo zijn dat een andere kandidaat meer stemmen behaalt (hoewel dat erg zeldzaam is).
Terug naar boven
Lijstverbinding
De Kieswet biedt kleine partijen de mogelijkheid hun kansen op een restzetel te vergroten door een lijstverbinding aan te gaan. Bij de verdeling van de restzetels worden de partijen die onderling hun lijsten verbonden hebben als één partij beschouwd. Samen zijn de partijen zo in staat meer restzetels binnen te halen dan zonder lijstverbinding. Wie van de deelnemende partijen binnen de lijstverbinding de extra restzetel(s) krijgt is afhankelijk van de uitslag. Van de regeling wordt gebruik gemaakt door partijen die zich min of meer verwant met elkaar voelen, zoals bijvoorbeeld ChristenUnie en SGP.
Terug naar boven
Lokaal
Dit woord kan op meer manieren worden gebruikt. Als een ruimte waarin bijvoorbeeld kan worden gestemd met een stemmachine, het zogenaamde stemlokaal. Vaker wordt het gebruikt in de zin van plaatselijk, bijvoorbeeld in de zin: een lokale gebeurtenis.
Terug naar boven
